Internationaal contracteren

Inleiding

Binnen de Europese Unie zijn regels ontwikkeld voor internationale overeenkomsten. In het hiervoor gegeven voorbeeld gaat het om een internationale overeenkomst. De koper is woonachtig in Nederland, en koopt een bankstel in België. De vraag welk recht op deze overeenkomst van toepassing is en welke rechter bevoegd is om te beoordelen of de verkoper de overeenkomst wel of niet naar behoren is nagekomen, wordt beantwoord in het Europese verdragen.

Toepasselijk recht

Voor het antwoord op de vraag welk recht van toepassing is, is sowieso van belang om na te gaan of er in de door partijen gesloten overeenkomst een rechtskeuze bijv. voor Nederlands recht is gedaan. Is dat zo, dan is dat recht van toepassing op de overeenkomst. Het maakt daarbij niet uit voor welk rechtstelsel partijen hebben gekozen. Dit kan bij wijze van spreken Chinees recht zijn.

Is er geen rechtskeuze gedaan, dan geldt het beginsel van de nauwste verbondenheid. Dit beginsel houdt in dat de overeenkomst wordt beheerst door het recht dat het nauwst verbonden is met de overeenkomst. Wat betekent dit? De overeenkomst wordt vermoed het nauwst verbonden te zijn met het land waar de partij die de kenmerkende prestatie moet verrichten, gevestigd of woonachtig is. Welke partij is nu degene die de kenmerkende prestatie verricht? Dat is de partij die de prestatie moet leveren die tegenover het betalen van de geldsom staat. De betaling van een geldsom is immers inherent aan het aangaan van een overeenkomst, zodat de overeenkomst hierdoor niet wordt gekenmerkt. In het voorbeeld is de verkoper degene die de kenmerkende prestatie verricht, omdat deze het bankstel levert.

Dit betekent dus dat als partijen in het voorbeeld geen rechtskeuze hebben uitgebracht, Belgisch recht van toepassing is op de overeenkomst.

Bevoegde rechter

Komt het uiteindelijk in het voorbeeld tot een procedure, dan is het van belang welke rechter bevoegd is om over het gerezen geschil een oordeel te vellen. Allereerst dient dan te worden nagegaan of er een bevoegde rechter is aangewezen in de overeenkomst. We noemen dit een forumkeuze. Is er geen forumkeuze uitgebracht, dan is de rechter van het land waar de overeenkomst is uitgevoerd bevoegd. Dit is de plaats van levering van het goed.

In het voorbeeld is de Nederlandse rechter bevoegd.

Let op: consumentenbescherming

Voor zowel consumenten als ondernemers is het belangrijk om te weten dat er speciale beschermingsbepalingen zijn ten behoeve van consumenten.

Indien er een rechtskeuze is gedaan, dan verliest een consument niet de bescherming die hij geniet op basis van de dwingende regelgeving (regels waarvan niet kan worden afgeweken) in zijn eigen land. Is er geen rechtskeuze uitgebracht, dan gelden de regels van het land waar de consument woonachtig is sowieso helemaal. In het voorbeeld betekent dit dus dat het Nederlandse recht van toepassing is op de overeenkomst, indien en voor zover het een consument betreft die het bankstel koopt.

Als een bedrijf een procedure wil starten tegen een consument, dan moet hij dat doen voor de rechter van het woonland van de consument. En als een consument een procedure opstart, kan hij kiezen of hij dat doet voor een rechter in zijn eigen woonland of het land waar de wederpartij woonachtig of gevestigd is.

Ondernemers en consumenten, wees hierop bedacht! Laat u bij twijfel adviseren en bijstaan door een contractenrechtadvocaat!

Download hier de pdf